WOAW 2024 bekroont onderzoek naar inclusiever wonen en slimme leegstand-aanpak

De provincie Antwerpen bekroont ook dit jaar inspirerende ideeën die inspelen op de woonuitdagingen van vandaag met de WOAW, de woonidee-award.

De laureaten zijn de recent als architect en interieurarchitect afgestudeerde Fauve Cornips en Yasmine El Idrissi, die via antropologisch onderzoek meer inzicht willen krijgen in hoe huishoudens met diverse culturele achtergronden zich beschikbare woningtypes op de Antwerpse woonmarkt eigen maken.

Ook onderzoekers Robin De Ridder, Nele Maes en Omar Kashmiry overtuigden de jury met hun vernieuwende voorstel om leegstaand woonpatrimonium nieuw leven in te blazen via slim fiscaal beleid.

Een thuis voor iedereen

Hoe ontwerp je woningen die aansluiten bij de behoeften van een multiculturele samenleving? Fauve Cornips en Yasmine El Idrissi willen met hun idee, voortgekomen uit een interdisciplinaire thesis aan de Universiteit Antwerpen, onderzoeken hoe woonculturele elementen beter kunnen worden geïntegreerd in functionele en betaalbare woningen.

In hun thesis brachten ze met duidelijke tekeningen de relatie in kaart tussen architecturale typologieën en de woongewoonten van Marokkaanse gezinnen in Borgerhout. Dit onderzoek toonde aan dat bepaalde woningtypes minder geschikt zijn voor bepaalde culturele gebruiken. Ze willen hun onderzoek nu uitbreiden naar andere gemeenschappen in de Stadsregio Turnhout.

De ontwerpers hopen hiermee het debat te stimuleren en beleidsmakers, ontwikkelaars en architecten bewuster te maken van de diversiteit aan woonbehoeften in multicultureel Vlaanderen.

Betaalbaar wonen via fiscale hervormingen

De onderzoekers Robin De Ridder, Nele Maes en Omar Kashmiry leggen een ander urgent vraagstuk bloot: de betaalbaarheidscrisis op de woningmarkt, en hoe fiscaal beleid daar invloed op kan hebben. In de provincie Antwerpen zijn er volgens de onderzoekers naar schatting 100.000 woningen die ofwel leeg staan, ofwel worden gebruikt als tweede verblijf, of die louter als investeringsobject dienen. Dat terwijl veel mensen moeite hebben om een betaalbare woning te vinden.

Het onderzoeksteam wil de mogelijkheid van twee fiscale sporen dieper uitspitten.

-             Enerzijds een hervorming van de onroerende voorheffing, door hogere belastingen te heffen op leegstaande woningen en belastingvoordelen te bieden voor effectief bewoonde panden.

-             Anderzijds het aanpakken van leegstand en onderbenutting, met gerichte belastingen op tweede verblijven en niet-bewoonde panden.

Deze fiscale hervormingen kunnen volgens de onderzoekers de woningmarkt toegankelijker maken zonder nieuwe woningen te moeten bouwen. De jury ziet dit project als een waardevolle bijdrage aan het debat over betaalbaar wonen én de renovatieopgave, en moedigt verder onderzoek aan naar hoe fiscale maatregelen effectief kunnen worden ingezet.

Springplank voor woonideeën

“De provincie Antwerpen is jaarlijks op zoek naar laatstejaarsstudenten, jonge ontwerpers en onderzoekers met baanbrekende ideeën over het wonen van morgen. Met de WOAW bieden we hen een springplank om hun innovatieve concepten te ontwikkelen en toegankelijk te maken voor het grote publiek. Dit jaar zijn we bijzonder enthousiast over de insteek van de winnaars, die zich richten op het beter begrijpen van de woonbehoeften van diverse culturele gemeenschappen enerzijds, en op betaalbaar wonen door het tegengaan van leegstand anderzijds. We zijn trots op de diversiteit en kwaliteit van de inzendingen en geloven sterk in het potentieel van deze jonge talenten. We kijken dan ook vol vertrouwen uit naar de impactvolle concepten die zij, met de begeleiding van ervaren woonexperts, in de komende periode zullen uitwerken,” aldus gedeputeerde voor Wonen Beels.

De laureaten ontvangen een startbudget van 5.000 euro en een jaar begeleiding door woonexperts om hun ideeën om te zetten naar een werkbaar concept, dat ze op het einde van het traject voorstellen aan een breed publiek.